Modern buğdayın binlerce yıllık atası sayılan siyez buğdayı, Hititler döneminde ‘zız’ olarak isimlendirilmiş olmakla birlikte günümüzde bazı bölgelerde ‘kaplıca’ adı ile de tanınmaktadır. Siyez unu 10 bin yıl öncesinden beri genetik yapısı değişmeden günümüze kadar gelen ve en doğal kabul edilen buğday türüdür.
Normal buğdaya göre olumsuz iklim koşullarına karşı daha dayanıklı olan siyez buğdayı ile ilgili yapılan araştırmalar siyez ekmeğinin faydalarını ortaya çıkarmaktadır.
Tek başakçıklı olması ve sıkı kavuz yapısı itibarı ile hastalık ve zararlılara dayanıklı, kurak şartlarda ve fakir topraklarda rekabet gücü yüksek bir tür olarak bilinen Siyez, yapılan çalışmalarda yüksek yağ içeriğine ve ekmeklik buğdaya göre daha fazla sarı lutein oranına sahip olduğu ortaya konmuştur.
Ayrıca tam tahıl tüketimiyle ilişkili sağlık yararları ve düşük glisemik indekse sahip olmasının yanında, fonksiyonel gıda olarak da protein, fenolikler, tokoferoller ve karotenoidler açısından diğer buğday türlerine göre daha zengin bir yapıda olduğu tespit edilmiştir.
Üretimin kitlelere seri bir şekilde ve kar odaklı yapılmasının tohumların besin değerlerini kaybettirdiği su götürmez bir gerçektir. Binlerce yıllık serüvene sahip olan buğday da bu gerçekle yüzleşmiştir. Buğdayın besin değerini kaybetmeden öğütülmesiyle elde edilen un yerini daha kolay işlenebilir beyaz una bırakmıştır.
Bir beslenme alışkanlığı olan ekmek beyaz unun kullanmasıyla vücuda zararlı bir ürüne dönüşmüştür. İşte böyle bir gerçek ile karşılaşan insanlık kendini daha doğalı aramaya yönlendirmiştir. Binlerce yıllık tarihiyle en eski atalık tohum olan ve hiçbir şekilde değişmeyen siyez buğdayı insanlığın aradığı doğallıktır.
Siyez Ekmeğinin Faydaları
- İlk olarak anne sütünün miktarını ve kalitesini artırması siyez ekmeği faydaları arasında yer almaktadır.
- Siyez ekmeği lif bakımından oldukça yüksek değerlere sahiptir. Bu nedenle sindirimi kolaylaştırması ve bağırsakları temizlemesi siyez ekmeği faydaları arasında önemli bir yer tutmaktadır.
- Beyin fonksiyonlarını artırması, hafızayı güçlendirmesi, yaşlanmayı önlemesi gibi bulgular siyez ekmeği faydaları arasında yer almaktadır
- Antioksidan etkisi yüksek olan siyez ekmeğinin bağışıklık sistemini güçlendirmesi, serbest radikallere karşı koruyucu özellikte olması siyez ekmeği faydaları arasında yer alan önemli bulgulardır.
- Siyez ekmeği içeriğinde yağ oranı oldukça düşük olduğu için kolesterol dengesizliği yaşayanlar için oldukça faydalıdır.
- Siyez ekmeği faydaları arasında yer alan zengin folik asit içeriği sebebiyle özellikle çocuklarda, hamile ve emziren kadınlarda siyez ekmeğinin tüketilmesi tavsiye edilmektedir.
- Siyez buğdayı içeriğinde E, B1,B2, B6, B7 vitaminleri ve birçok minerali bulundurması sebebiyle özellikle vitamin değerleri düşük olan insanlar için siyez ekmeği faydaları oldukça önemlidir.
- İçinde çok az miktarda gluten olması siyez ekmeğin faydaları arasında yer almaktadır.
- Siyez ekmeği faydalarından bir diğeri de glisemik endeksinin düşük olmasıdır. Mideden bağırsaklara geçişi yani sindirimi uzun süren siyez ekmeğinin glisemik endeksinin düşük olması kan şekerinin aniden değil, yavaş yükselmesini sağlamaya yardımcı olur.
- Siyez ekmeğinin kansere karşı koruyucu yapıda olduğu bilinmektedir. Özellikle kolon kanserine karşı koruyucu etkiler göstermesi siyez ekmeği faydaları arasında yer almaktadır.
- Düşük karbonhidrat, yüksek protein içeriğine sahip olan siyez ekmeği faydalarından bir diğeri de metabolizmayı hızlandırmada önemli rol oynamasıdır.
- Radyasyona karşı kalkan görevi görmesi siyez ekmeği faydaları arasında yer almaktadır.
- Zengin lifli yapısı sayesinde uzun süren tokluk hissi ve içeriğindeki sağlıklı bileşenler sayesinde kilo kontrolünü sağlamak isteyenler için siyez ekmeği faydaları önemli bir yer tutmaktadır.